آسیب شناسی برنامه درسی دوره های آموزشی ضمن خدمت کارکنان دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری بر اساس الگوی (ADDIE) (مطالعه آمیخته تشریحی)
- بهروز رحیمی – دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی دانشگاه شهید بهشتی
- محسن طالب زاده نوبریان – عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
- داریوش مهری – دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس دانشگاه علوم و فنون شهید ستازی
چکیده
هدف پژوهش حاضر آسیبشناسی برنامه درسی دورههای آموزش ضمن خدمت کارکنان دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری بر اساس الگوی (ADDIE) بود. روش پژوهش ازلحاظ هدف جز تحقیقات کاربردی و ازنظر گرداوری دادهها جز پژوهش ترکیبی از نوع آمیخته تشریحی بود. جامعه آماری در بخش کمی، کارشناسان، مدرسان و کارکنان شرکتکننده
در دورههای آموزش ضمن خدمت بودند که از بین آنها ۹۱ نفر بهعنوان نمونه انتخاب گردیدند. جامعه آماری بخش کیفی خبرگان آموزشی (مدرسان و کارشناسان آموزش) بودند که ۱۲ نفر با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و قاعده اشباع نظری بهعنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمعآوری دادههای بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد به همین منظور ابزار این بخش پرسشنامه محقق ساختهی ۴۰ سؤالی بود که روایی آن توسط اساتید و متخصصان تائید و ضریب پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ ۹۵% برآورد گردید. همچنین بهمنظور جمعآوری دادههای بخش کیفی از مصاحبه نیمه سازمانیافته که چارچوب سؤالات آن بر اساس نتایج تحلیل داده کمی تشکیلشده بود، استفاده و جهت بررسی روایی تفسیری آن از استراتژی بازخورد مشارکتکننده و همچنین جهت بررسی میزان اعتبار آن از فرایند مستندسازی استفاده شد. سپس بهمنظور تجزیهوتحلیل دادههای کمی از آزمون میانگین یک جامعه (t تک نمونهای)، تحلیل واریانس تک عاملی (ANOVA)، آزمون توکی، آزمون فریدمن و جهت تحلیل داد ه های بخش کیفی از روش سه مرحلهی تحلیل داد ه ی اشتراس و کوربن استفاده شد. در نهایت نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد از دیدگاه کارشناسان، مدرسان و شرکتکنندگان در دورهها، ابعاد مختلف عناصر الگوی ADDIE دچار آسیب میباشند که ازنظر خبرگان آموزشی ازجمله دلایلی که باعث وجود آسیب در عناصر گشته شامل: موانع زیرساختی، موانع سیستمی، فقدان زیرساختهای اجرایی، عدم لزوم یا (فرصت) ارزشیابی است. همچنین پیامدهای این آسیبها در دو بخش کارکنان و سازمان مورد بررسی قرار گرفت و بر همین اساس در پایان راهکارهایی جهت مرتفع نمودن آسیبها ارائه گردید.
واژگان کلیدی: آسیبشناسی، برنامه درسی آموزش ضمن خدمت، الگوی ADDIE، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری.