چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی –رفتاری در افسردگی و سلامت روان مادران دارای کودک بیش فعال بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث روشی  نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه­ی مادران دارای کودک دختر مبتلا به اختلال بیش فعالی در دوره  ابتدایی منطقه ۷ شهر تهران، که در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ مشغول به تحصیل هستند، بود. با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه ای ۳ مدرسه انتخاب، سپس ۳۰ نفر از ۸۳  مادر مراجعه کننده به مراکز که کودکان آنها بر پایه ملاک­های تشخیص راهنمای تشخیصی DSM-IV  و آماری اختلال­های روانی- نسخه چهارم و مقیاس کانرز والدین، دارای کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بودند، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی انتخاب و در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (گروه آزمایش= ۱۰ نفر/گروه کنترل= ۱۰ نفر). ابزار پژوهش پرسشنامه افسردگی بک، سلامت روان (GHQ) و بیش فعالی کانرز فرم والدین بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که روش درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی مادران کودکان بیش فعال/ نقص توجه مؤثر بوده، وباعث کاهش میزان افسردگی آنها شده است (۰۰۵/۰>P). همچنین نشان داد که تاثیر درمان شناختی- رفتاری در سلامت روان مادران کودکان بیش فعال/  نقص توجه مؤثر بوده است (۰۰۵/۰>P)، یعنی میزان سلامت روان آنها در پس آزمون گروه آزمایش افزایش یافته است. بنابراین استفاده از این رویکرد درمانی برای بهبود افسردگی و سلامت روانی مادران دارای کودک بیش فعال/ نقص پیشنهاد می­شود.

واژگان کلیدی: درمان شناختی رفتاری (CBT)، افسردگی، سلامت روان، بیش فعالی/ نقص توجه.